Bức tranh toàn cảnh chuyển đổi số ngành Sản xuất
Ngày đăng 08-09-2023
Chuyển đổi số cũng là quá trình chuyển công ty từ bỏ những đặc điểm của thế hệ công nghiệp 3.0 về quá khứ lên giai đoạn của ngày mai – thế hệ công nghiệp 4.0. Đánh giá tính sẵn sàng tiếp cận cuộc CMCN 4.0 của doanh nghiệp thuộc các ngành công nghiệp ở Việt Nam” (2018) đã cho thấy rằng điểm số thấp phản ánh bức tranh chung về chuyển đổi số ngành sản xuất.
1. Xu hướng CĐS trong lĩnh vực sản xuất trên toàn cầu
Thế giới đang đứng trước hàng loạt biến đổi lớn cùng phức tạp. Xu thế toàn cầu hóa và sự tham dự của Việt Nam vào các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới sẽ ảnh hưởng lớn và sâu sắc đến nhu cầu phát triển và yêu cầu tham gia vào các chuỗi giá trị ngành nghề trong lĩnh vực sản xuất
Điều này yêu cầu phải có các phương pháp tư duy mới trong phát triển lĩnh vực sản xuất, nhằm nâng cao sức cạnh tranh, năng lực và sự kết nối trong nền kinh tế của Việt Nam
Lĩnh vực sản xuất có tính chất không thống nhất giữa quy mô lao động - năng suất - thương mại của từng nhóm ngành nghề. Đặc tính của mỗi nhóm ngành nghề không đồng nhất mà ngược lại biến đổi tuỳ thuộc theo tính chất ngành nghề, lĩnh vực và quy mô doanh nghiệp.
Các phân ngành sản xuất công nghiệp, nhóm theo các đặc điểm phát triển chuyên nghiệp
(nguồn: Ngân hàng thế giới)
- Ngành thiết bị điện, thiết bị giao thông vận tải, máy móc công nghiệp cần phải đáp ứng mạnh mẽ các yêu cầu về khả năng đổi mới sáng tạo thông qua R&D, với kỹ năng trung bình
- Ngành sản xuất thiết bị điện tử, tính toán, quang học hay dược phẩm lại đòi hỏi kỹ năng rất cao. Tuy nhiên, nếu đáp ứng được thì lại có thể hiện thực hóa việc tham gia chuỗi giá trị toàn cầu đầy năng động
- Ngành cao su, thực phẩm và giải khát, kim loại cơ bản,... cần vốn lớn
- Ngành da giầy, dệt may cần chú trọng cải thiện năng suất lao động,...
Trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0 mọi doanh nghiệp phụ trợ trong sản xuất công nghiệp đều cần phải đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của doanh nghiệp đầu chuỗi như: tuân thủ những chuẩn mực toàn cầu, vượt lên rào cản kĩ thuật của những quy định, nâng cao năng lực truy xuất nguồn gốc, tính công khai và minh bạch hoá. Song hành với sẽ là những thách thức đối với tối ưu hoá chi phí sản xuất và tăng lợi nhuận từ sự đổi mới của mỗi công ty. Chuyển đổi số cũng là quá trình chuyển công ty từ bỏ những đặc điểm của thế hệ công nghiệp 3.0 về quá khứ lên giai đoạn của ngày mai – thế hệ công nghiệp 4.0
Lựa chọn phát triển sản xuất trong thời đại số
Lựa chọn phát triển sản xuất trong thời đại số
Các lựa chọn phát triển (nguồn: Brokers, Roland Berger Analytics)
Chuyển đổi số chính là chiến lược đưa doanh nghiệp từ các đặc trưng của thế hệ công nghiệp 3.0 về trước sang trạng thái của ngày mai – thế hệ công nghiệp 4.0
- Nếu doanh nghiệp tiếp tục đi trên con đường Lỗi thời (2) thì sẽ không thể cạnh tranh trên thị trường khốc liệt, sớm muộn sẽ phải rời bỏ cuộc chơi
- Các doanh nghiệp không có đủ tiềm lực lặp lại con đường Tự động hoá công nghiệp (1) thâm dụng tài sản mà các quốc gia công nghiệp phát triển đã trải qua
- Con đường Công nghiệp 4.0 (3) đây được xem là cơ hội và lựa chọn khôn ngoan với các quốc gia đi sau, dù cũng rất chông gai
Có một xu hướng không thể phủ nhận trên toàn cầu và ở các nước tiên tiến hiện nay là xu hướng tăng giá trị của dịch vụ trong quá trình sản xuất. Dịch vụ hiện diện trong hàng hoá (như một phần của quá trình sản xuất) và nhiều dịch vụ khác đang dần "gắn kèm" vào hàng hoá sau quá trình sản xuất (bao gồm dịch vụ sau bán hàng và các dịch vụ phụ trợ khác). Quá trình được gọi là "dịch vụ hoá" sản xuất.
Giá trị gia tăng trong chuỗi giá trị sản xuất, những năm 1970 so với thế kỷ XXI
(nguồn: Ngân hàng thế giới)
Nhận thấy rằng hiện nay các doanh nghiệp nên và phải tạo ra sự tăng giá trị từ từng bước của quy trình sản xuất - từ nguyên vật liệu thô đến gia công, sản xuất, bán hàng đến những hoạt động phụ trợ. Những công ty không tiến hành các quá trình trước sản xuất như R&D, sản xuất, mô phỏng. .. sẽ không thể thoả mãn yêu cầu và sự phát triển của những công ty trong chuỗi như đổi mới thành phẩm (kích thước, kiểu dáng, màu sắc, chất liệu, yêu cầu kiểm tra, . ..). Hoặc nếu họ không có các chính sách ưu đãi đi cùng họ sẽ càng không thể tăng hiệu suất kinh doanh, hút khách và mở rộng thị trường. Đặc biệt, phần chính giữa thuộc chuỗi giá trị - sản xuất đơn thuần càng bị thua thiệt về kinh tế bởi những doanh nghiệp luôn phải đối diện với áp lực cắt giảm chi phí sản xuất. Để gia tăng giá trị phải đi từ phía trước, phía sau hoặc ở 2 bên của chuỗi giá trị. Kỹ thuật số có khả năng mang tới thời cơ ấy.
Công nghiệp 4.0: Những thay đổi với các doanh nghiệp sản xuất
2. Thực trạng CĐS của doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam
Điểm sẵn sàng tham gia CMCN của ngành sản xuất
Đánh giá tính sẵn sàng tiếp cận cuộc CMCN 4.0 của doanh nghiệp thuộc các ngành công nghiệp ở Việt Nam” (2018) đã cho thấy rằng điểm số thấp phản ánh bức tranh chung về chuyển đổi số của ngành sản xuất:
- Ngành công thương nói chung với mức sẵn sàng toàn ngành là 0,53 điểm trong thang 5 điểm cho thấy ngành này chưa có sự chuẩn bị cho CMCN 4.0.
- Trong số 17 ngành công nghiệp đã khảo sát, thì chỉ có ngành khai thác dầu khí đang ở mức bắt đầu tham gia cách mạng công nghiệp 4.0 với mức sẵn sàng là 1,16 điểm
Mức độ sẵn sàng cho công nghiệp 4.0 của Việt Nam
(nguồn: Diễn đàn kinh tế thế giới WEF)
Điểm đáng lưu ý là các ngành chủ lực hiện có tỷ lệ xuất khẩu cao và mức độ tham gia chuỗi giá trị toàn cầu là rất lớn như da giầy, dệt may lại là những ngành có tỷ lệ doanh nghiệp đứng ngoài cuộc cao nhất và điểm sẵn sàng là thấp nhất.
Đối với ngành cơ khí, cao su và nhựa, da giày và dệt may thì tỷ lệ các doanh nghiệp đứng ngoài cuộc ở mức rất cao, trên 90%. Các doanh nghiệp thuộc các ngành điện, nước, khí đốt, dầu khí; sản phẩm điện tử; hóa chất và sản phẩm hóa chất có tỷ lệ doanh nghiệp đứng ngoài cách mạng công nghiệp 4.0 thấp hơn 75%
Cùng ASOFT phân tích SWOT (điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức) về chuyển đổi số của các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất tại Việt Nam theo bảng sau.
Cùng ASOFT phân tích SWOT (điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức) về chuyển đổi số của các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất tại Việt Nam theo bảng sau.
SWOT trong chuyển đổi số của doanh nghiệp sản xuất tại Việt Nam
3. Kết luận
Đối với các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, chuyển đổi số là điều tất yếu. Việc lựa chọn đối tác chiến lược trong hành trình chuyển đổi số luôn nhận được sự quan tâm của chủ doanh nghiệp. Với hơn 70% khách hàng là các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực sản xuất, giải pháp của ASOFT được xây dựng từ kinh nghiệm triển khai, tích lũy từ các best-practice/case study chuẩn từ các doanh nghiệp sản xuất đầu ngành. Gói giải pháp ASOFT-ERP đặc thù ngành sản xuất giúp giải quyết sát sao vấn đề, đáp ứng nhu cầu và tập trung nâng cao hiệu quả cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất.
Đăng ký trải nghiệm Demo miễn phí giải pháp phần mềm ASOFT-ERP đặc thù ngành sản xuất ngay tại đây hoặc liên hệ hotline 19006123 để được tư vấn chi tiết về giải pháp.
